Cập nhật thông tin chi tiết về Thú Chơi ‘Bậc Quân Vương’ Chim Cảnh Ở Việt Nam mới nhất trên website Topcareplaza.com. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
“Chào mào mũ lân thường được ưa chuộng hơn cả bởi gốc mũ dày nhưng phần đỉnh lại vót nhọn và cong như sừng đầu lân”.
“Bậc quân vương” chim cảnh
May mắn đưa chúng tôi đến với câu lạc bộ (CLB) chim chào mào mới được thành lập, nơi chúng tôi vô tình được thưởng thức tiếng hót của những chú chim chào mào giữa mảnh đất vùng cao Hương Khê. Anh Lê Hồng Bảo Long là người “khai sinh” CLB đồng thời là chủ quán cà phê Việt ở khối 18, thị trấn Hương Khê, Hà Tĩnh.
Để minh chứng cho lời nói, người thanh niên dẫn chúng tôi đến quan sát một chiếc lồng chim chào mào. Lông nâu xám lẫn màu trắng, đầu và mào đen, chùm lông dưới đuôi đỏ nhạt là đặc điểm nhận dạng của loài chim này. Sự uy nghi của “bậc quân vương” còn được thể hiện qua hai chấm đỏ son nơi khóe mắt cùng dải cườm đen xõa trước ngực.
Ngoài dáng vẻ độc đáo, chào mào rất siêng hót, tiếng hót thánh thót với nhiều âm tiết và giọng điệu biến chuyển liên tục. Chào mào rất dễ thuần dưỡng, không cần công phu và tỉ mẩn như chăm sóc các loài chim “quý tộc” sơn ca, chích chòe, họa mi và giá cả cũng phải chăng. Có lẽ đây chính là lý do mà những năm gần đây, chào mào càng được giới chơi chim cảnh ưa chuộng.
Thú vui tao nhã
Những ngày cuối tuần hay dịp rảnh rỗi là thời gian người chơi chim tụ tập xem chim chào mào thi đấu. Chim “lên sàn” thường là chim đực. 5 chú chim được đặt cạnh nhau giữa khoảng cách 20 cm với thời gian thi hót trong 10 phút, 30 phút, thậm chí 1 tiếng. Riêng “tiết mục” lên “võ đài”, hai chú chim thi đấu trong khoảng 3 phút và nếu “lỡ” chọi thua, chào mào sẽ tự động bỏ chạy để “cứu mạng”.
Một con chim đẹp phải có điệu bộ lanh lợi, thân hình dài, lông mượt, hai viền lông đen bên ngực phải to và dài gần đụng nhau, miệng mỏng, ngắn, mũ (mào) phải cao và có gốc mũ dày (có 3 loại là mũ rơm, mũ đinh, mũ lân). “Chào mào mũ lân thường được ưa chuộng hơn cả bởi gốc mũ dày nhưng phần đỉnh lại vót nhọn và cong như sừng đầu lân. Một chú chim đẹp thì khi hót có dáng đứng chữ C, tức là thân thẳng nhưng đuôi quắp vào”, anh Long cho biết thêm.
Việc chăm sóc một chú chim chào mào không cầu kỳ như nhiều loài khác nhưng rất cần niềm đam mê và độ khéo léo, kiên trì. Để sở hữu một chú chào mào không quá khó khi người chơi chỉ cần bỏ ra 50, 70 hay cao nhất 100 nghìn đồng là đã có một chú chim ưng ý. Nhưng cũng có nhiều “bậc quân vương” cao giá khi lên đến vài triệu hay hàng chục triệu đồng.
Người chơi phải đặc biệt chú ý đến cách thức chăm sóc, từ việc chuẩn bị thức ăn đến tắm cho chim. Ngoài bột, chào mào còn được cho ăn thêm cào cào hay hoa quả chín. Theo quan niệm, để giữ màu đỏ nơi khóe mắt và đít của chào mào, phải cho ăn những quả màu đỏ vàng như cà chua, ớt tây, cam, chuối, cà rốt hấp mềm. 10-12h trưa được coi là thời gian lý tưởng để chào mào chải chuốt. Chim được vẩy nước nhẹ lên mình rồi đưa ra chỗ nắng để tiếp tục rũ và sưởi lông.
Chơi chim là hình thức giải trí lành mạnh, không quá khó nhưng người chơi phải thực sự đam mê. Để thuần được một chú chim đem thi đấu, thường phải mất 5-6 tháng, có khi 1 năm. Trong đó, chim bổi (chim trưởng thành ngoài thiên nhiên được bắt về) có tiếng hót hay nhưng lâu dạn người và khó thuần hơn chim chuyền (chim tơ). Song, chim bổi lại được ưa chuộng hơn cả. Với loài chim này, cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, chỉ treo lồng chim ngang ngực người lớn và phủ áo lồng xung quanh, trừ mặt lồng tiếp xúc với người để chim mau dạn.
Hiện nay, trào lưu chơi chim nở rộ và trở thành thú vui tao nhã, việc hình thành các CLB không còn quá xa lạ, các cuộc “dượt” chim cũng tổ chức thường xuyên hơn. Ngoài chơi chim thì những phụ kiện đi kèm như lồng, cống đựng thức ăn… ngày càng phong phú và đa dạng hơn về kiểu dáng, chất liệu và giá thành cũng khác nhau. Bên cạnh việc có một chú chim đẹp, nhiều dân chơi còn chọn nhiều phụ kiện “độc” để làm tôn lên dáng vẻ của chú chim.
Theo Mai Phương-Thùy Dương/Báo Hà Tĩnh
Chim Cảnh – Thú Chơi Tao Nhã
Chọi chim – một hoạt động luôn thu hút đông đảo các thành viên CLB và những người ưa thích chim cảnh tham gia.
(HBĐT) – Gần 2 tháng qua, vào sáng thứ bảy và chủ nhật, không khí ở Trung tâm giải trí Sao Mai (TPHB) luôn rộn ràng, náo nức trong tiếng hót lảnh lót như một dàn nhạc của những chàng họa mi, chích chòe, chào mào… do những thành viên CLB mang đến để tổ chức dượt chim.
CLB chim cảnh Hòa Bình đi vào hoạt động đã tạo nên không khí gắn bó như một gia đình lớn của những người đam mê, yêu quý chim cảnh ở TPHB và các huyện lân cận như: Cao Phong, Kỳ Sơn, Tân Lạc, Kim Bôi… CLB là tổ chức tự nguyện của những người có cùng sở thích với trên 50 thành viên. Trong đó có người đã bước qua tuổi thất thập với thâm niên chơi chim ngót nghét 50 năm nhưng cũng có người chỉ mười tám, đôi mươi mới vào nghề nhưng tất cả đều đam mê chim cảnh, chim hót, chim chọi và thống nhất tuân thủ nguyên tắc hoạt động là vui chơi lành mạnh trên cơ sở chấp hành nghiêm túc những quy định của luật pháp Nhà nước, cùng chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm và hỗ trợ nhau trong cách chọn, chăm sóc, luyện chim, bảo vệ các loài chim hoang dã.
ông Đặng Đình Phùng, một người đam mê chim họa mi say sưa nói: Trong số các loài chim cảnh, họa mi được ví là “nghệ sĩ của rừng xanh” bởi giọng hót luyến láy, lên bổng, xuống trầm tựa hồ tiếng suối reo, gió thổi vi vu. Không những thế, họa mi còn là những đấu sĩ không khoan nhượng khi xung trận. Tính cách của chim họa mi cũng khác biệt so với nhiều loại chim rừng khác, đó là sự cao sang, cầu kỳ, trau truốt. Bởi thế, việc thuần hóa chim họa mi không hề đơn giản, vì họa mi thuộc loại chim ương ngạnh, khó tính, khó thuần.
Nói về các loài chim chào mào, ông Vũ Văn Thúy, ủy viên Ban điều hành CLB Chim cảnh Hòa Bình nhận xét: Khi vào thú chơi, bất cứ loài chim gì cũng phải cần sự đam mê và siêng năng chứ chỉ thích theo phong trào thì không thể bền và giỏi được. Chim chào mào gồm các loại: gián cánh, bạch đề, bạch tạng, chào mào bông, mơ… Khi chọn chim phải chọn con lanh lợi. Cặp chân phải to dài, thân hình phải dài và có miệng mỏng, ngắn thì mới siêng hót…
Không chỉ say mê nói về đặc tính của các loài chim, thành viên của CLB còn thường xuyên gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm về phương pháp tập luyện, chăm sóc cho từng loài chim. Háo hức hơn cả là những cuộc thi chim, ở đó, những chú chim đoạt giải được đánh giá theo các tiêu chí về hình dáng, màu sắc, giọng hót. Đặc biệt, chim phải thi đấu bền bỉ và luôn giữ lửa từ khi bắt đầu đến cuối trận. Là người rất ưa thích chim chọi, ông Bùi Việt Dũng, thành viên CLB say sưa nói: Chơi chim họa mi chọi mới lý thú nhưng rất cầu kỳ. Để có được một con chim “máu chiến”, người chơi phải tuyển lựa từ khi chim còn non, phải trông tướng chim, từ đầu, mặt, đôi mắt, móng chân, màu lông đến tìm hiểu nguồn gốc sinh trưởng, tập quán của nó. Chỉ một chú chim đang nhảy nhót, nhào lộn trong lồng, ông Dũng cho biết thêm: Chú chim này mới mười hai tháng tuổi, có ngoại hình đầu xà, móng mèo, mắt sắc, chân dài, mỏ thanh mỏng, đúng chuẩn của chim chiến đấy…
Một ngày chủ nhật cuối năm, hàng chục khán giả, kẻ đứng, người ngồi gồm đủ lứa tuổi thuộc nhiều thành phần đều say mê như hút hồn vào trận thư hùng của cặp chim họa mi được coi là hay nhất sới chọi tại Trung tâm giải trí Sao Mai. Bốn lồng chim đặt giữa sới, nằm sát nhau. Lồng chim mái phía sau lồng chim trống. Vào trận, chúng thẳng thừng tung ra những ngón đòn hiểm hóc như lấy móng, khóa cánh, dùng mỏ nhọn hoắt mổ thẳng vào những chỗ hiểm của đối thủ. Hai họa mi mái vừa bay nhảy, vừa quan sát và cất tiếng lảnh lót, thúc giục chim trống đánh trận. Cuộc chiến giữa hai đấu thủ chỉ kết thúc sau hơn 1 tiếng đồng hồ, khi còn một chú chim chiến mổ tróc da đầu đối thủ.
Từ thú chơi cung đình của các bậc vương hầu, quý tộc thời phong kiến, chơi chim cảnh, thi chim, chọi chim giờ nhanh chóng lan rộng rồi trở thành thú chơi của mọi người bởi tính thanh cao, tao nhã, tinh thần thượng võ của nó. Bên cạnh đó, thú chơi chim còn góp phần bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, làm đa dạng thêm những nét sinh hoạt văn hóa, gần gũi với việc giữ gìn bảo vệ môi trường sinh thái. Từ thú chơi tao nhã này, những người đam mê chim cảnh còn có cơ hội tham gia các hội thi ở các tỉnh, thành phố bạn để mở mang giao lưu nên ngày càng thu hút nhiều người tham gia. Xuân Nhâm Thìn, Hội thi chim sẽ được CLB chim cảnh Hòa Bình tổ chức tạo cho sắc xuân ở TPHB thêm đặc sắc, phong phú và hấp dẫn.
Đức Phượng
Chơi Chim: Thú Chơi Dành Cho Người ‘Giàu’
(Baonghean.vn) – Không chỉ dành riêng cho những bậc cao niên nhàn nhã, thú chơi chim cảnh giờ đã trở thành thú chơi “gây nghiện” đối với nhiều người từ thành thị đến nông thôn. Duy có điều: Chỉ những người ‘giàu’ mới có thể theo đuổi được. Thời gian, đam mê, công sức, tâm trí – đó là những đòi hỏi của thú chơi đặc biệt này mà tiền bạc chưa chắc đã mua được…
Hàng chục, thậm chí hàng trăm lồng chim do các tín đồ thành phố Vinh mang đến trường chim mỗi sáng để giao lưu, luyện thanh, khoe sắc.
Trên công cụ tìm kiếm google, chỉ cần gõ từ khóa “CLB chim cảnh tỉnh Nghệ An”, trong vòng 0,40 giây đã cho khoảng 462.000 kết quả. Rất nhiều các hội, nhóm, diễn đàn được thành lập trên facebook như CLB Chim chào mào tỉnh Nghệ An, CLB chim cảnh tỉnh Nghệ An, Hội người đam mê chim cảnh tỉnh Nghệ An… với số lượng hàng nghìn thành viên. Cộng đồng người đam mê chim cảnh được chia làm nhiều hội, nhóm riêng như hội chào mào, hội họa my, hội vành khuyên, hội chích chòe…, hoạt động trải đều trên nhiều địa phương như TP Vinh, Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Yên Thành…
Anh Nguyễn Cảnh Tùng – Chủ nhiệm CLB chim chào mào chúng tôi cho biết, CLB được thành lập ngày 19/5/2013. Hiện, CLB có khoảng 50 thành viên chính thức, còn chưa chính thức và chơi phong trào thì nhiều vô kể. Trung bình mỗi người có khoảng 5 lồng chim, cá biệt, có người đam mê đến mức nuôi hẳn “dàn” chim tuyển hơn chục con. Người đến với thú chơi này không kể tầng lớp, lứa tuổi, nghề nghiệp, họ có thể là cán bộ, công chức Nhà nước, là doanh nhân, thợ sửa xe, tiểu thương… nhưng gắn kết với nhau bền chặt bởi cùng đam mê, sở thích với những chú chim cảnh.Trong đó, giới chơi chim cảnh đánh giá CLB chim chào mào ở chúng tôi là một trong số những CLB hoạt động mạnh, số lượng thành viên ổn định và chất lượng của những chú chim trong hội khá đồng đều.
Hai chú chim chào mào “đấu giọng” tại trường chim Nguyễn Quốc Trị.
Hiện, những người chơi chim cảnh thường tập trung ở các trường chim, đồng thời cũng là các quán cà phê chim. Các trường chim nổi tiếng ở chúng tôi như trường chim ở đường Nguyễn Quốc Trị, trường chim Vinh Tân, trường chim sau chung cư Tân Phát… Đây là nơi để cộng đồng chơi chim cảnh có điều kiện giao lưu, học hỏi kinh nghiệm chọn chim, chăm chim; đồng thời, cũng là diễn đàn trao đổi, mua bán những chú chim quý, độc đáo và cho những chú chim thi đấu rèn luyện thanh – sắc – hình bộ.
Theo tìm hiểu, giá của những chú chim cảnh không hề rẻ. Chim chào mào bình thường có giá trung bình khoảng 100.000 – khoảng 15 triệu đồng; chim quý, có những đặc điểm đột biến gen lạ có thể có giá từ 10 triệu – vài ba trăm triệu đồng. Giá trị của mỗi chú chim tăng lên khi chú chim đó trải qua nhiều giải đấu và giành được nhiều “cờ” (nhiều thành tích).
Hiện, chú chim chào mào ‘đắt giá’ nhất ở tỉnh ta được trả giá 145 triệu đồng nhưng chủ nhân chưa quyết bán. Còn anh Hồ Trọng Lâm (phường Vinh Tân) sở hữu chú chim hoàng khuyên đột biến gen được trả giá 120 triệu đồng nhưng vẫn lắc đầu từ chối bán.
Những trang bị đặc biệt giúp cho chủ nhân và lồng chim gắn với nhau như hình với bóng.
Thú chơi chim không chỉ ngốn nhiều tiền bạc mà còn đòi hỏi người chơi đầu tư về thời gian, công sức.
Chơi chim cảnh, tưởng dễ mà không dễ! “Chơi phải chăm kỳ công lắm. Phục vụ chim ngày 4 buổi sáng – trưa – chiều – tối. Sáng: cho chim ăn mồi tươi (cào cào, châu chấu…); trưa: mang chim ra tắm và phơi nắng (trời nắng ngày tắm 1 lần, trời mát ngày tắm 2 lần); chiều: cho chim ăn, vệ sinh lồng… Người đã trót đam mê thú chơi này thì ngoài công việc, trở về nhà chỉ quanh quẩn bên lồng chim là hết ngày”. – Anh Nguyễn Văn Chương (phường Vinh Tân) – một người chơi chim cảnh có tiếng ở chúng tôi chia sẻ.
Một chú chim chào mào vẫy cánh tắm trong chuồng và “bồn” tắm riêng của mình.
Những bài viết sau sẽ đề cập đến những dịch vụ ăn theo thú chơi chim “ngốn” khá nhiều tiền bạc của chủ nhân như lồng chim, coóng, thức ăn khô và tươi, “sữa tắm” cho chim…
Phước Anh – Thành Cường
Hà Tĩnh: Thú Chơi Chào Mào
Để minh chứng cho lời nói, người thanh niên dẫn chúng tôi đến quan sát một chiếc lồng chim chào mào. Lông nâu xám lẫn màu trắng, đầu và mào đen, chùm lông dưới đuôi đỏ nhạt là đặc điểm nhận dạng của loài chim này. Sự uy nghi của “bậc quân vương” còn được thể hiện qua hai chấm đỏ son nơi khóe mắt cùng dải cườm đen xõa trước ngực.
Ngoài dáng vẻ độc đáo, chào mào rất siêng hót, tiếng hót thánh thót với nhiều âm tiết và giọng điệu biến chuyển liên tục. Chào mào rất dễ thuần dưỡng, không cần công phu và tỉ mẩn như chăm sóc các loài chim “quý tộc” sơn ca, chích chòe, họa mi và giá cả cũng phải chăng. Có lẽ đây chính là lý do mà những năm gần đây, chào mào càng được giới chơi chim cảnh ưa chuộng.
Thú vui tao nhã
Những ngày cuối tuần hay dịp rảnh rỗi là thời gian người chơi chim tụ tập xem chim chào mào “thi đấu”. Chim “lên sàn” thường là chim đực. 5 chú chim được đặt cạnh nhau giữa khoảng cách 20 cm với thời gian thi hót trong 10 phút, 30 phút, thậm chí 1 tiếng. Riêng “tiết mục” lên “võ đài”, hai chú chim thi đấu trong khoảng 3 phút và nếu “lỡ” chọi thua, chào mào sẽ tự động bỏ chạy để “cứu mạng”.
Một con chim đẹp phải có điệu bộ lanh lợi, thân hình dài, lông mượt, hai viền lông đen bên ngực phải to và dài gần đụng nhau, miệng mỏng, ngắn, mũ (mào) phải cao và có gốc mũ dày (có 3 loại là mũ rơm, mũ đinh, mũ lân). “Chào mào mũ lân thường được ưa chuộng hơn cả bởi gốc mũ dày nhưng phần đỉnh lại vót nhọn và cong như sừng đầu lân. Một chú chim đẹp thì khi hót có dáng đứng chữ C, tức là thân thẳng nhưng đuôi quắp vào”, anh Long cho biết thêm.
Việc chăm sóc một chú chim chào mào không cầu kỳ như nhiều loài khác nhưng rất cần niềm đam mê và độ khéo léo, kiên trì. Để sở hữu một chú chào mào không quá khó khi người chơi chỉ cần bỏ ra 50, 70 hay cao nhất 100 nghìn đồng là đã có một chú chim ưng ý. Nhưng cũng có nhiều “bậc quân vương” cao giá khi lên đến vài triệu hay hàng chục triệu đồng.
Người chơi phải đặc biệt chú ý đến cách thức chăm sóc, từ việc chuẩn bị thức ăn đến tắm cho chim. Ngoài bột, chào mào còn được cho ăn thêm cào cào hay hoa quả chín. Theo quan niệm, để giữ màu đỏ nơi khóe mắt và đít của chào mào, phải cho ăn những quả màu đỏ vàng như cà chua, ớt tây, cam, chuối, cà rốt hấp mềm. 10-12h trưa được coi là thời gian lý tưởng để chào mào chải chuốt. Chim được vẩy nước nhẹ lên mình rồi đưa ra chỗ nắng để tiếp tục rũ và sưởi lông.
Chơi chim là hình thức giải trí lành mạnh, không quá khó nhưng người chơi phải thực sự đam mê. Để thuần được một chú chim đem thi đấu, thường phải mất 5-6 tháng, có khi 1 năm. Trong đó, chim bổi (chim trưởng thành ngoài thiên nhiên được bắt về) có tiếng hót hay nhưng lâu dạn người và khó thuần hơn chim chuyền (chim tơ). Song, chim bổi lại được ưa chuộng hơn cả. Với loài chim này, cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, chỉ treo lồng chim ngang ngực người lớn và phủ áo lồng xung quanh, trừ mặt lồng tiếp xúc với người để chim mau dạn.
Hiện nay, trào lưu chơi chim nở rộ và trở thành thú vui tao nhã, việc hình thành các CLB không còn quá xa lạ, các cuộc “dượt” chim cũng tổ chức thường xuyên hơn. Ngoài chơi chim thì những phụ kiện đi kèm như lồng, cống đựng thức ăn… ngày càng phong phú và đa dạng hơn về kiểu dáng, chất liệu và giá thành cũng khác nhau. Bên cạnh việc có một chú chim đẹp, nhiều dân chơi còn chọn nhiều phụ kiện “độc” để làm tôn lên dáng vẻ của chú chim.
Mai Phương – Thùy Dương
Tản Mạn Về Thú Chơi Chim Cảnh
Chơi chim cảnh là một thú vui dân dã và là niềm đam mê của rất nhiều người. Không kể giàu nghèo, không phân biệt nam nữ, bất kì những ai yêu thích chim cảnh đều tìm thấy cho mình một loài chim làm bạn. Có người mê tiếng hót du dương của chim họa mi, sơn ca, người khác lại yêu vẻ đẹp của những chú chích chòe lửa, chích chòe than. Lại có người ưa tiếng “lích cha lích chích” của chim vành khuyên, nhỏ nhắn trong bộ lông màu xanh nhạt. Người thành phố thích chơi chim bởi loài chim tượng trưng cho vẻ đẹp của núi rừng, cho cuộc sống thiên nhiên nơi hoang dã mà cuộc sống ở vùng đô thị ồn ào náo nhiệt họ không mấy khi được tận hưởng. Họ tìm thấy những âm thanh nguyên sơ, trong trẻo, những niềm vui nho nhỏ từ thú vui này. Con chim trở thành người bầu bạn sớm hôm, bằng giọng hót du dương trầm bổng, nó khiến cho mọi người quên đi nỗi lo toan của cuộc sống thường ngày. Nghe tiếng chim, người ta bỗng thấy lòng mình thanh thản hẳn, cảm giác nhẹ nhàng và thư thái cho một ngày làm việc mới đầy hiệu quả.
Những loài chim được ưa thích nhất là họa mi, sơn ca, chích chòe và chào mào. Những người chơi giàu kinh nghiệm có thể phân biệt được từng con chim hay qua dáng điệu, hình thể và đặc biệt là giọng hót. Không phải con chim nào cũng giống nhau mà tùy vào nơi sinh sống, mỗi con có một vị thế riêng. Không phải những nơi “đất lành chim đậu” là có nhiều chim hay mà tùy thuộc nhiều yếu tố. Chim hay chủ yếu phụ thuộc vào yếu tố “địa linh nhân kiệt”, mỗi vùng sản sinh ra một giống chim tốt hơn hẳn so với các nơi khác. Chẳng hạn với loài khướu và chích chòe chỉ có vùng đất Phong Sơn mới sản sinh ra giống tốt, chim chào mào thì nổi tiếng ở Bình Điền, Nam Đông, họa mi phải kể đến các vùng đất như Đồng Lê, Quy Đạt ở Quảng Bình…
Người chơi chim thú nhất là xem chim đá. Bằng giọng hót có uy lực và khẳng định vị thế của mình, từng con chim ganh nhau tiếng hót và sẵn sàng bay vào đánh nhau quyết tử với đối thủ của mình. Một con chim rừng khi nghe tiếng hót của chim nhà, từ vị trí cách xa 50m nó sẽ làm một cú bổ nhào vào đối thủ đang ở trong lồng bất kể hiểm nguy.
Người chơi chim muốn có chim hay thường phải tốn rất nhiều công huấn luyện và nuôi nấng. Những con chim hay thường là của hiếm, vì thế giá trị của nó càng cao.
Có những con chim có vẻ ngoài bảnh choẹ, dáng chuẩn và bộ lông màu mè, mượt mà, đó là hoàng yến, yến phụng, thanh tước, hoả tiễn, chích choè…
Chim hót lại chỉ cần hót hay là được, vẻ ngoài không là yếu tố quyết định để lựa chọn. Tuy vậy, hót hay cũng phải tuân theo những “chuẩn” nhất định nào đó. Ví dụ với chim gáy, tiêu chí đánh giá tiếng hót hay là phải gáy đủ ba loại tiếng gáy gọi, gáy trận và chu.
Trong số chim hót, còn chia làm chim dạy nói như vẹt, nhồng, cưỡng, sáo… hay chim có giọng hát hay là sơn ca, hoạ mi, khướu, thanh lam, hồng hoàng…
Còn về chim đá, chích choè, chìa vôi được mệnh dânh là chim võ sĩ. Chúng được chăm sóc, rèn giũa một cách công phu để đá cược với nhau.
Tuỳ chất lượng (đẹp, hót hay, đá giỏi) của mỗi loại chim mà giá trị của chúng cũng cao thấp khác nhau. Giá cả chim cảnh phổ thông khá ổn định vì lượng người mua là nhiều nhất, mức giá cũng được xác định.
Với các loại chim có thể cải tạo và tiến bộ theo sự giáo dục, nuôi dưỡng của chủ nhân, giá trị có thể vô cùng. Tuy vậy, kỷ lục về giá có lẽ thuộc về các “chiến binh” chim đá từng đoạt chức vô địch tại một giải nào đó. Dân cá cược có thể bỏ ra cả chục triệu đồng để sở hữu con thắng cuộc. Tuy nhiên, mức giá đó còn gồm cả lợi nhuận tương lai mang lại của nó khi đá thắng trong các cuộc cá cược sau này.
Mâu thuẫn lớn nhất của việc chơi chim cảnh chính là cái lồng nuôi. Chim cảnh chỉ có thể chơi nếu có lồng nhưng nó lại làm mất sự tự do của chim. Vì vậy, thiết kế và đặc điểm hợp lý của chiếc lồng sẽ làm giảm mâu thuẫn này. Sự phù hợp đó chỉ tồn tại với từng loại chim khác nhau.
Dân chơi thường làm lồng bằng tre hay gỗ vót nhỏ có chiều cao và mảnh cho sơn ca, hoạ mi. Còn hồng hoàng, ngọc yến dùng lồng thấp và nhỏ hơn. Sáo, két, nhồng, cưỡng… thường được nuôi trong những chiếc lồng có hình dạng quả chuông úp. Ngoài tre và gỗ, vật liệu làm lồng chim có cả đồi mồi và ngà voi.
Bên cạnh lồng nuôi, người chơi tiếp tục “nghĩ” tới khoản ăn uống cho chim cùng cách chăm sóc, phòng bệnh trong quá trình nuôi. Tắm cho chim hay chữa trị cho chúng mỗi khi bị bệnh, thêm cả việc chống rét mùa đông và chông nắng mùa hè là những việc phải tính tới tiếp theo.
Tuy được coi là dân dã, chơi chim cảnh hay bất cứ thú chơi nào khác cũng đòi hỏi niềm đam mê. Chính niềm đam mê đó giúp chủ nhân của những con vật đáng yêu này không cảm thấy “phí thời gian” hay “mất công mất việc” với những điều mình đang làm.
Nghệ thuật chơi chim đá
Chim đá hay hoặc dở tùy ở từng con. Cái tài của con chim đá hay là do thiên phú, mà cũng có thể là do ở kinh nghiệm mưu cầu sự sống. Nghệ nhân nuôi chim đá, tất nhiên phải cổ công chọn lựa những con chim có đủ tài năng ra nuôi riêng, có khi vài chục con mới chọn được một. Tiêu chuẩn chọn một con chim đá, thường phải xét qua những phần sau đây:
– Phần đầu: Đầu chim đá trước hết phải to, phải chọn con đầu xà (đầu rắn), loại đầu hơi bằng, gần ngang với chiều của mỏ chim. Chim có loại đầu này vừa lanh lẹ, vừa lì lợm, tránh đòn hay mà trả đòn cũng lẹ.
– Phần mắt: Mắt phải tinh anh, ngời sáng. Chim mắt méo mau sung hơn chim mắt tròn.
– Phần mỏ: Mỏ dài vừa phải, chót mỏ hơi khum như mỏ sẻ. Mỏ này mổ đau, cắn mạnh.
– Phần chân: Chân chim đá phải to, khỏe, không thương tật, bàn chân lớn, ngón và móng toàn vẹn. Móng không cần dài, nếu dài phải cắt bớt.
– Phần thân mình: Lớn con, dài đòn, tướng oai phong.
– Phần đuôi: Lông đuôi đầy đủ, dài và dày, tạo thế đứng vững cho chim khi đá, và khi bay lên đáp xuống lách lái được dễ dàng.
– Phần lông: Mỏng lông, chim đủ lửa sung sức.
Ngoại hình mà vừa ý ta mới chọn đến tài nghệ của chim. Chim đá cũng như gà đá, mỗi con có những thế đá khác nhau. Có con đá độc hiểm, nhưng cũng có con lớn đòn mà địch thủ không đau. Có con ra đòn nhanh, có con lại rề rà chậm chạp. Có con lì đòn dù thương tật nhiều cũng lăn xả vào đá tiếp, nhưng có con lại nhát đòn chưa đá đã muốn thua…
Người nuôi chim đá tất nhiên phải có cặp mắt tinh tường, phải vận dụng kinh nghiệm chuyên môn của mình để chọn lựa ra những con chim hay, và loại bỏ những con chim dở. Việc này, mình phải tự khắt khe với chính mình. Vì nếu chọn lựa không kỹ ta sẽ bị hao công tốn của do nuôi phải những con chim dở .
Con chim đá khi đấu đá nhờ cậy nhiều nhất ở bộ chân và phần đầu. Chân khóa, mỏ mổ… Tuy nhiên những bộ phận khác tuy là phụ nhưng cũng phải kết hợp nhuần nhuyễn với nhau mới tạo nên những thế đá hữu hiệu được. Chính vì vậy, việc chọn lựa phải kỹ lưỡng, tính toán chi li từng chút một.
Thế đá của chim thường có những kiểu cách sau đây:
– Lấy móng, lấy gối địch thủ, khóa chặt chân địch thủ bằng đôi chân rắn chắc như thép của mình, rồi dùng mỏ mổ lia lịa lên những chỗ nhược như đầu gối, ngón chân…
– Khóa cổ, bóp đầu địch thủ, bàn chân kia khóa chân, khiến địch thủ như bị trói không sao cựa quậy chống đỡ nổi. Đấu đá mà tài tình như vậy thì phần thắng chắc sẽ ngã về con chim khôn.
– Có con kết hợp nhiều thế trong một lúc hoặc buông thế này bắt thế kia, làm cho đối thủ múa may không kịp…
Khi đã lựa chọn đươc cho mình những con có vóc dáng mạnh khỏe, có thế đá tuyệt hay thì chủ nuôi chỉ còn việc nuôi dưỡng chim, chăm sóc chim chu đáo để chim mập mạnh, sung sức (đủ lửa), và tập dượt chim đúng phương pháp để chim đủ lực mà ra thi đấu.
Thức ăn của chim đá: Chim đá do phải tập dượt nhiều lại cần phải tẩm bổ cho khỏe mạnh thêm nên người nuôi phải cho chim hưởng một chế độ ăn uống tốt.
Tùy theo giống chim mà thức ăn được pha chế riêng. Nhưng dù sao thì khẩu phần của chim đá cũng bổ dưỡng hơn khẩu phần của chim hót. Tùy theo kinh nghiệm và ý thích của mỗi người mà công thức pha chế thức ăn có khác nhau, gần như không ai giống ai.
Chăm sóc chim đá: Chăm sóc chim đá cũng như cách chăm sóc chim hót, có khác chăng là cần mẫn và kỹ hơn một chút.
Trước hết là cho ăn uống no đủ, tắm đúng định kỳ, sau đó vệ sinh lồng, cùng những dụng cụ trong lồng như bố lồng, cóng thức ăn, cóng nước uống…
Tập dượt: Nuôi chim đá phải chú trọng đến phần tập dượt cho chim càng chu đáo càng tốt. Chim chỉ nuôi tại nhà (trừ trường hợp nhà có nuôi chim nhiều) không sao tiến bộ về mặt hót và đá được. Hằng ngày, hoặc vài ba ngày, quá lắm là một tuần một lần, ta phải đem chim đến những tụ điểm đấu chim, hoặc đến các câu lạc bộ nuôi chim để chúng có dịp nghe, thấy và học hỏi tài nghệ của các chim lạ. Kinh nghiệm cho thấy, mỗi lần đi dượt về như vậy, chim sẽ sung hơn, hót nhiều giọng lạ hơn và hay hót hơn trước. Việc mang chim đi tập dượt tất nhiên là tốn nhiều thì giờ, và cũng lắm phiền phức, nhưng nếu ta tự hỏi mình nuôi chim với mục đích gì, sẽ thấy thì giờ bị mất đi và công lao phải bỏ ra là hoàn toàn xứng đáng.
– Dượt chim: Dượt chim là mang chim đến các tụ điểm chơi chim của một số đông nghệ nhân tụ họp, treo chim mình gần với nhiều chim lạ để chúng học hỏi những điều mới lạ của đồng loại chung quanh. Với chim hót thì nhờ vào sự tập dượt đó mà về hót hay hơn, luyến láy nhiều giọng hơn. Với chim đá thì nhờ sống cận kề với chim lạ nên hăng hái hơn, sung độ hơn. Nuôi chim đá ngày nào cũng cho chim đi tập dượt như vậy mối
– Xổ chim: Xổ chim là cho chim đấu đá thực sự với chim lạ, mỗi tuần một lần để cho chim quen dần với trận mạc, đồng thời có nhiều kinh nghiệm trong việc đấu đá, do học hỏi những thế đá hóc hiểm lạ lẫm của các chim lạ. Tuần này cáp với chim này, thì tuần sau nên cáp với chim khác. Có điều là thời gian xổ chim nên thu ngắn lại so với thời gian thi đấu thực sự tại trường thi. Làm như vậy là để dưỡng sức cho chim, đồng thời tránh cho chim bị thương tích trầm trọng.
Việc xổ chim thường xuyên cũng có điều lợi là nhờ vào đó mà ta biết rõ được tài năng con chim mình hay dở ra sao để lo liệu bổ khuyết…Trong việc tranh tài cao thấp, không tốt hơn là “biết mình biết người”.
Trước một tuần thi đấu thực sự, ta không nên tắm cho chim, và cũng không nên xổ chim. Chim đá nên nhốt trong loại lồng tổng lực (loại lồng thật lớn) để chim tự bay nhảy. Chim họa mi đá muốn ngừng hót thì nên thường xuyên phủ áo lồng, nhất là trước ngày thi đá chừng mươi ngày. Chim nuôi đá mà siêng hót thì kém sung.
Tóm lại, nuôi chim đá công phu hơn nuôi chim hót. Sự thắng bại của chim năm phần là do ở người nuôi, vì vậy nếu không đam mê, không chịu khó thì sự thất bại của chim cũng chính là sự thất bại của chính người nuôi.
Nghệ thuật chơi chim hót
Giọng hót của chim được dùng làm lợi khí sắc bén để biểu tỏ sức mạnh của mình trước kẻ thù và để o mái, cho nên suốt đòi, con chim trống nào cũng gắng sức học tập giọng hót hay.
Chúng học tập bằng cách lắng nghe những âm thanh vừa hay vừa lạ để bắt chước hót theo, với mục đích làm giàu cho âm điệu sẵn có của mình. Đó là điều chúng ta có thể kiểm chứng được. Một con khướu nuôi cạnh một con két, chỉ trong một thời gian ngắn, ta nghe được tiếng hót của con khướu có giọng két kêu. Một con họa mi nuôi cạnh một trại gà, nó bắt chước rõ ràng được tiếng gà cục tác, y như tiếng gà thật. Một con chính chòe lửa khi nuôi gần họa mi, dần già cũng nhiễm giọng họa mi…
Và điều đó cũng cho ta thấy rằng khí quản của chim có một cấu trúc đặc biệt. Những con có cấu trúc tốt hơn thì bắt chước tiếng người (như nhồng, két, sáo), còn các loài khác chỉ bắt chước được những tiếng động thông thường.
Vì chim có khả năng bắt chước được những âm thanh xung quanh, nên từ lâu các nhà nuôi chim ở châu Âu đã khôn khéo dùng những nhạc cụ như đàn, sáo, kèn đồng thổi cho chim bắt chước. Sau này, người ta tiến đến việc phát hành những cuốn băng (như băng nhạc) ghi lại giọng hót tiêu biểu của những chim bậc thầy. Ai cần thì mua để vể tập cho chim hót. Người nuôi chim chỉ cần mở cát sét ra để chim lắng nghe và học hót.
Những nghệ nhân biết rằng giống chim hót thích bắt chước những âm thanh lạ ở chung quanh, nên họ thường tụ họp lại một nơi nào đó, treo lồng chim cạnh nhau để chúng bắt chước giọng hót của nhau mà làm giàu cho âm điệu. Những thành phố nào, quận huyện nào có mở câu lạc bộ dành cho những người nuôi chim, thì những nghệ nhân đến đó làm nơi sinh hoạt. Ngoài việc đem lồng chim của mình đến treo chung cho chim hót bắt chước giọng nhau, các nghệ nhân còn trao đổi cho nhau những kinh nghiệm trong nghề nghiệp, hoặc tổ chức thi hót để việc nuôi chim thêm phần hào hứng.
Bạn đang xem bài viết Thú Chơi ‘Bậc Quân Vương’ Chim Cảnh Ở Việt Nam trên website Topcareplaza.com. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!